16 Nisan 2017 Pazar

İlk Hava Posta İşaretlemeleri


CIDNA tarafından düzenli ve sürekli olarak hava postası taşınmaya başlanılması ve İtalyan hava taşıma şirketi AEI - Aero Espresso İtalyana şirketinin Büyükdere'de yaptığı hava limanı çalışmalarının bitmesi nedeni ile ülkemiz PTT idaresi hava postası damgalarına ek olarak bazı posta işaretlemeleri kullanmaya başladı. 1926 Nisan ayı sonlarında ilk olarak o dönemlerde uluslararası dil olarak kabul edilen fransızca hava postası anlamına gelen "Postes Aeriennes" yazılı lineer bir kaşeyi kırmızı renkli mürekkep ile hava postası gönderilerine uygulamaya başladı, kısa bir süre geçtikten sonra ise aynı kaşeyi siyah mürekkep ile uygulamaya başladı. 1926 sonbaharında ise aynı yazı ama daha büyük harfler kullanılarak hazırlanmış, yaklaşık 10 mm daha uzun, ikinci tip bir kaşenin kullanıldığı görülmektedir.

Küçük ve büyük harfler ile hazırlanan iki farklı tipte kaşe
Aerofilateli konusunda malzemeler üreten dönemin önemli filatelistlerinden Raphael Cohen tarafından Türk filatelisi konusunda kitaplar yazan Adolf Passer'e gönderilmiş kırmızı renk "Postes Aeriennes" kaşeli hava postası zarfı.

Altta ise zarfın arka yüzü görülmektedir.




Üstte görülen zarftan sadece birkaç gün sonra gönderilen bu zarfa kullanıma yeni sunulan Londra serisinden pullar kullanılmış ve siyah renkli kaşe uygulanmış.

Altta zarfın arka yüzü görünmektedir




Viyana'dan İstanbul' a ertesi gün ulaşan bu hava postası gönderisinde ise posta idaremizin herhengi farklı bir işaretleme yapmadığı görülmektedir





Ekim 1926 tarihli bu hava posta gönderisinde daha büyük harfler ile hazırlanan ikinci tipte "Postes Aeriennes" kaşesi görülmektedir.
Eski  yazımız ile ve almanca ile yazılan el yazısı yönergeler Budapeşte'ye kadar hava postası ile taşınmasını belirtmekte iken zarfın Breslau'dan hava postası ile taşınması sırasında Alman postalarının uyguladığı kaşe görülmektedir.



1926 yılının Mayıs ayı ortalarında ise iki dilde ilk hava postası etiketleri/vinyetleri bastırıldı ve kart, mektup vb. hava postası gönderilerinde kullanılmaya başlandı, etiketlerin 1927 yılında tekrar bastırıldığını görüyoruz, ancak yeni etiketlerde yazıların çevresinde bulunan dikdörtgenin biraz daha geniş ve biraz daha dar olduğu görülmektedir, ayrıca dikdörtgenin köşelerinin tam birleşmemiş olması da iki tip etiketin ayrılmasında faydalı olmaktadır.


Birinci ve ikinci tip hava postası etiketleri/vinyetleri


Prag üzerinden Berlin'e hava postası ile gönderilmiş birinci tip etiketli mektup zarfı.




Almanya'nın Frankfurt şehrine Budapeşte ve Nürnberg üzerinden giden ikinci tip etiketli hava postası mektubu zarfı. Zarf üzerine alman posta idaresi geçiş noktalarında kaşeler uygulamış.