9 Nisan 2018 Pazartesi

1959 Uçak Posta Pulları





Uçak seferleri düzenli ve sürekli bir hale gelince uçak postası ile mektup gönderenler kısa sürede arttı, bu artışa paralel olarak uçak postası pullarına olan talepte çoğaldı. Ancak uçak posta ücretleri mektubun gideceği yere, mektubun basılmış kağıt olup olmadığına, taahütlü gönderilip gönderilmediğine ve ağırlığına göre çok farklılıklar gösterdiği için posta idaremiz 1959 yılında sekiz kuş resimli uçak postası pulu bastırmaya karar verdi. Avrupa uçak postası ücreti olan 105 kuruşluk pula olan gereksinim nedeni ile 105 kuruş atmaca resimli pul acele olarak bastırılarak kullanılmaya başlandı. Yukarıda İstanbul Filateli Derneğinin yayın organı olan Filatelist dergisinde bu pul serisi ile ilgili haber görülmektedir. Verilen bilgide en küçük valör 25 kuruş olarak görünürken gerçekte basılan serinin en küçük valörü 40 kuruş, en büyük valör 275 kuruş görünürken basılan serinin en büyük valörü 245 kuruştur. Ocak ayında kullanıma giren 105 kuruşluk puldan sonra diğer pullar Ağustos ayına kadar çeşitli tarihlerde kullanıma girmişlerdir. Anlaşılamayan bir şekilde dergideki yazıda basıldığı belirtilen ABD uçak postası ücreti olan 195 kuruşluk pul bir kaç ay sonra satışa verilmiş görünüyor. Aşağıda 1978 Pulhan kataloğunda pulların kullanıma giriş tarihlerine yer verildiği görülmektedir, ama metinde 105 kuruşluk  pulun 13 Ocak 1959 tarihinde kullanıma girildiği söylenirken tabloda yanlışlıkla 13 Nisan 1959 tarihinin yazıldığına dikkat çekmek istiyorum.




Aşağıda 1959 kuş resimli uçak pullarının normal posta kullanımlarından bazı örnekleri paylaşıyorum.






Pullar yedi aya yayılan bir dönemde basıldıkları için 1959 kuş resimli uçak posta pulları serisi için ilk gün zarfı yapılabilmesi söz konusu olamamıştır. Ancak dönemin pul tüccarlarından Memduh Altunay pul serisi tamamlandıktan kısa bir süre sonra aerofilateli konusunda uzmanlaşmış olan ABDli pul tüccarı George Herzog için serinin pulları ile zarflar hazırlamıştır. Dönemin pul tüccarlarından Kamer Arıkan ise 1959 kuş resimli uçak posta pulları için biraz geçte olsa 1960 yılının Şubat ayında zarflar hazırlamıştır. Pul kataloglarında uzunca bir süre hatalı olarak bu pul serisi için ilk gün zarfı fiyatları hemde oldukça yüksek bir fiyat ile verilmiştir.